Catholic Emancipation Act

De act van 1829 In april 1829 keurde de Britse regering onder Arthur Wellesley, 1st Duke of Wellington de Catholic Emancipation Act goed. Wellington, een geboren Ier, maar niet katholiek was kennelijk reeds vanaf 1793 een voorstander voor het herstel van de katholieke rechten. Dit gebeurde, o.l.v. de minister van binnenlandse zaken Sir Robert Peel. De regering deed dit mede onder druk van het feit dat de katholieke Ier Daniel O'Connell gekozen was tot parlementslid (MP). Deze kon omdat hij katholiek was zijn zetel niet innemen. Dit werd uiteraard als groot onrecht ervaren door de katholieke Ieren en men riskeerde revolutie in Ierland. Het revolutionaire klimaat na de Franse revolutie dat regelmatig opflakkerde in heen Europa, denk bv. in 1830 aan de Belgische revolutie, in de eerste helft van de 19de eeuw maakte de Engelse regering in deze voorzichtig. Alleen van een Tory (koningsgezinde) zou Georg IV (1820-1830) deze wet accepteren. Zo had Wellington (Tory) weinig opties dan toe te geven aan de rechtmatige eisen van de katholieken. De wet bepaalde: Katholieken kunnen zetelen in het parlement. Dit betekende ipso facto dat de protestantse constitutie beëindigd werd. Katholieken kunnen publieke ambten bekleden, behalve rechter, Lord Chancellor, koning, regent, opperbevelhebber en Lord Lieutenant of Ireland. Dat in de Ierse counties (graafschappen) de minimumvereiste om te mogen stemmen in plaats van een jaarinkomen van 40 shilling opgetrokken werd naar ƒ 10,00. Hierdoor nam het aantal Ierse (katholieke) kiesgerechtigden drastisch af. Het werd O'Connell zeer kwalijk genomen dat hij dit laatste accepteerde. Hij kon echter niet anders. De lucht was vol van verwachting en vol van verandering. Vier jaar later werd bv. de slavernij in de Engelse kolonies afgeschaft. Misschien is het belangrijkste gevolg van deze Act wel, dat het de mensen ervan overtuigde dat eeuwenoude Engelse wetten niet onveranderlijk waren. Het opende de weg voor meer veranderingen in de 1840-1850-er jaren. Achtergrond In 1828 kwam er voor het eerst verandering in de verhouding kerk en staat die terugging op de Act of Supremacy van Hendrik VIII uit 1534 die hetm he hoofd van de kerk maakte. In feite werd de Test Act (1673) en de Corporation Act (1661) bedoeld om alle niet-anglicanen buiten regeringsfuncties en parlement te houden werden in de lente van 1828 onder de Tory regering van de Duke of Wellington, met Peel als Home Secretary (Minister van binnenlandse zaken) herroepen. Dit opende de toegang van niet-anglicanen tot regering en ambten. Literatuur Wendy Hinde, Catholic Emancipation. A Shake to Men’s Minds, Oxford, Blackwell, 1992. Voetnoten