Whigs en Tories

Uit Apowiki
Versie door Pastoor (overleg | bijdragen) op 8 feb 2023 om 13:52 (1 versie geïmporteerd)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Whigs en Tories

Inleiding

Wij beperken ons tot een heel korte schets, begin 19de eeuw.
De namen Whig en Tory en de erbij horende politieke partijen zijn onstaan in de strijd rond de opvolging van de hertog van Norfolk die James/Jacobus II (van Engeland) en James/Jacobus VII (van Schotland). werd. De tijd van de Exclusion Bill-crisis in 1678-1681. (Deze crisis is te complex om hier te bespreken)
De partijen zetelden in de divers parlement in het huidige Groot-Brittanië.

Whigs

Whig is oorspronkelijk een scheldnaam (wiggamor uit het Schots Gaelic) voor veedrijver (paardendief)
In de eerste helft van de 19de eeuw waren hun belangrijkste programmapunten: de suprematie van het parlement (en niet de koning), vrije handel, het versnellen en voltooien van het proces om katholieken gelijke rechten te geven, de afschaffing van de slavernij en de uitbreiding van het stemrecht.

Tories (Tory's)

De naam tory komt uit het Iers: een misdadiger, m.n. een paapse vogelvrije. In concreto iemand die ondanks zijn katholiek geloof toch de rechten van James II als koning van Engeland erkende.
Vanaf het einde van de 18de eeuw waren de Tories ervan overtuigd dat de koning het recht had om de koers van het land te bepalen, en niet om alleen maar te handelen naar de wensen van het parlement. In 1834 werd hun naam Conservative Party.